Je kent het misschien wel: je hebt een rotdag, en je vertelt wat er mis ging aan je vriend, vriendin, moeder of iemand anders. Als antwoord krijg je: “Joh, je moet gewoon …”
Ik hoef je niet te vertellen dat dit niet werkt. Maar waarom niet?
Er zijn 2 manieren om te reageren op iemand die haar ellende aan je toevertrouwt. Je kunt advies geven, of steun.
Advies
Iemand die zegt “Je moet gewoon …” geeft jou advies. Uiteraard bedoelt ze dat goed: ze wil je helpen. Alleen werkt het vaak averechts. Want jij voelt je rot, en iemand die dan advies geeft, zegt eigenlijk: “Je doet het niet goed. Je wist niet hoe je het moest doen, maar ik vertel je nu wel even hoe het moet. Als je had gedaan wat ik nu tegen je zeg, was het wel goed gegaan.”
Je doet het niet goed.
Dat is de boodschap die hierin verborgen zit. En als je je rot voelt, is dat nou juist niet wat je moet horen om je beter te voelen.
Afgezien van of het een juiste inschatting van de situatie en misschien wel een goed advies is;
het werkt niet.
Steun
Als ik ergens les in krijg, hoeft niemand me te vertellen dat ik het niet goed doe. Ik weet dat ik het niet goed doe.
Daarom ben ik daar.
Ik heb dit bij zoveel leraren, in zoveel lessen geobserveerd, en ik kan maar tot één conclusie komen: dit werkt niet.
Iemand die ergens les in neemt, wil dat onderwerp leren. Die hoef je echt niet te vertellen dat ze haar best moet doen. Of dat ze het niet goed doet.
Wat ik vaak zie, zijn mensen die door het leven al gebutst en geslagen zijn. Dan nemen ze les bij mij, en ze vinden dat het niet snel genoeg gaat. Dan worden ze boos op zichzelf.
Ze zijn geslagen door het leven.
Daarna slaan ze zichzelf.
Zal ik ze daarna ook nog gaan slaan door te zeggen “je doet het niet goed”?
Waarom lukt het niet?
Op het moment dat iemand boos op zichzelf wordt omdat het niet lukt, zie ik die persoon zich duidelijk terugtrekken in zichzelf. Haar schouders worden opgetrokken, ze krijgt een boze gezichtsuitdrukking, en er ontstaan allerlei emoties.
Waarom is dat? Omdat degene die iets wil leren of iets aan zichzelf wil veranderen, vindt dat die vaardigheid iets is wat haar bepaalt. “Als ik dit kan, pas dan zal ik goed genoeg zijn.”
Ze verbindt haar eigenwaarde aan die vaardigheid wel of niet kunnen. En dan wordt de inzet zó hoog, dat ze verkrampt.
Maar om dingen te leren, moet je juist ontspannen. Zeker als je iets lichamelijks wilt leren, zoals zelfverdediging. Want als je je wilt bewegen, moet je de spieren die nodig zijn voor díe beweging, kunnen ontspannen en aanspannen. Als de helft al gespannen is, lukt dat natuurlijk niet.
Hoe leer je iets?
Als je iets wilt leren, werkt het vaak het beste als het je eigenlijk niet zoveel kan schelen. Dan ben je namelijk heel ontspannen. Als je het niet erg vindt als het niet in één keer lukt.
Als je iets aan jezelf wilt veranderen, moet je eerst okee zijn met wie je bent. Dat je weet dat je niet hoeft te veranderen.
Als het even niet lukt, dan raakt dat niet gelijk de kern van wie je bent.
Een tai ji leraar vertelde eens tijdens een lezing bij IOC*NSF over kleine vosjes die met elkaar spelen. Ze spelen en ze kunnen oefenen elkaar te vangen, “want papa en mama zijn erbij, en papa en mama houden van jullie allemaal.”
Ruimte om te ademen
De volgende keer als je iets wilt leren, of als je iets aan jezelf of aan je leven wilt veranderen, kijk dan eens of de voorwaarden goed zijn.
Moet je dit per se van jezelf? Als het niet lukt, verkramp je dan en ga je negatief over jezelf denken?
Of kun je zeggen: het maakt niet uit? Kun je lachen als het niet lukt, je schouders ophalen en zeggen “okee, nog een keer.”
Dat gevoel dat het niet uitmaakt, dat je kunt lachen als het niet lukt, en het dan nog een keer kunt proberen, dat is de lucht en ruimte om te ademen die je nodig hebt om aan de slag te kunnen gaan.
Begrijp voor jezelf dat jij okee bent, want daarin zit namelijk geheim #1 van zelfverdediging.