Vorige week was ik bij een examen tai ji quan. De kandidate moest een vorm demonstreren voor een jury. Zoals veel mensen die examen doen in de gevechtskunsten, was ook deze vrouw bezig met “boos kijken”.
Helaas is het heel makkelijk om een gezichtsuitdrukking verkeerd in te schatten. Mensen zijn zich vaak helemaal niet bewust van hun uitdrukking, dus een boze blik is soms helemaal niet zo bedoeld. Maar bij deze vrouw had ik de uitdrukking al eerder gezien. Bovendien liep ze na het examen hoofdschuddend weg.
Als boos kijken een natuurlijke reactie is op het feit dat je wordt aangevallen, is het uiteraard geen probleem – het hoort gewoon bij je gemoedstoestand. Maar dat was niet wat er bij deze vrouw aan de hand was.
Deze vrouw was boos op zichzelf.
Mensen die vervelende dingen hebben meegemaakt, zijn vaak erg hard voor zichzelf. Vaak is de redenering dat als je harder bent voor jezelf dan anderen zijn voor jou, je nergens door geraakt kunt worden.
Soms heb je die hardheid misschien een tijdje nodig om jezelf ergens op toe te leggen, ergens goed in te worden, iets te winnen dat je zelfvertrouwen versterkt.
Maar er komt een moment dat het tegen je gaat werken. Dat is wat er bij deze vrouw aan het gebeuren was.
Ik probeerde het haar te demonstreren door te laten zien wat er gebeurt als je een klap moet incasseren. Ik vroeg haar om mij een vuistslag op mijn borst te geven, en incasseerde die eerst in hardheid tegen mezelf. Ik perste mijn lippen samen, zoals ik ook haar had zien doen, en ik spande mijn lichaam. Ik moest en zou deze klap kunnen incasseren!
Op het moment dat ik de klap opving, moest ik 3 stappen achteruit zetten, en het deed flink pijn.
Als je hard bent voor jezelf, trek je je de dingen aan. Dan geef je jezelf de schuld als niet alles 100% volgens jouw zin gaat. En daarmee trek je eigenlijk de energie van de klap naar binnen.
Als je het je aantrekt, komt het ook aan.
Daarna herhaalde ik de oefening. Maar nu stond ik er heel anders. Ik voelde de grond onder mijn voeten.
Toen ik klein was en het onweerde, vertelden mijn ouders het principe van de Kooi van Faraday. Een auto is bijvoorbeeld een Kooi van Faraday: als hij geraakt wordt door de bliksem, gaat de bliksem door het metalen frame aan de buitenkant naar de grond, en blijven de inzittenden ongedeerd.
Ik stelde me mijn huid voor als een Kooi van Faraday. Toen de klap ditmaal aankwam, schoot de energie direct over het oppervlak van mijn lichaam via mijn voeten de grond in (zo stelde ik het me voor, in elk geval).
Ditmaal moest ik een beetje lachen om het feit dat ik er nog steeds stond, dat de pijn me niet van binnen had geraakt, dat het eigenlijk allemaal niet zo erg was. Dat ik het me niet aan had getrokken. En door te lachen werd de pijn nog minder.
Voor mij is dat een effect van niet hard zijn tegen jezelf.
Om de dingen niet zo hard tot je door te laten dringen, helpt het als je luchtig bent, als je opgewekt bent, als je positief bent – tegenover jezelf. Als je mild bent tegen jezelf, in plaats van hard.
Op het moment dat iemand een vervelende opmerking tegen je maakt, als je dan kunt lachen – dan vervliegt de pijn. Als je daarentegen hard bent tegen jezelf, trek je de pijn in jezelf naar binnen.
Dit wil overigens niet zeggen dat pijn ooit je eigen schuld zou zijn. Die vervelende opmerking is er, en die slag is er ook, en ze zijn over het algemeen allebei bedoeld om je pijn te doen. Jezelf de schuld geven is ook een vorm van hard zijn tegen jezelf. Terwijl je mild tegen jezelf zou moeten zijn – want je had immers de beste bedoeling met hard zijn tegen jezelf.
Mild zijn tegen jezelf is een manier om je eigen Kooi van Faraday te ontwikkelen. Als je mild bent tegen jezelf, weet je dat het van binnen allemaal wel goed zit. Dat er van binnen niets is wat door de vervelende opmerking of door de slag geraakt hoeft te zijn.
Dat is wat ik tegen deze vrouw had willen zeggen. Je bent een goed mens. Het zit wel goed met jou. Onafhankelijk van of je het examen haalt of niet. Het examen is eigenlijk niet zo belangrijk.
Het vraagt wel even een omschakeling, om zo te denken, en die gaat niet altijd even snel. Wees daarom ook daarin mild voor jezelf, en begin met oefenen in makkelijke situaties. Begin klein, begin langzaam, begin luchtig.
Tot slot nog even een filmpje ter inspiratie. Zonder te letten op de rare titel en het commentaar, kijk eens goed naar de verschillende deelnemers aan de race. Kijk hoe ze er bij staan voor de race begint, en bedenk wie volgens jou de meeste kans maakt om te winnen.
Kijk vervolgens de race, en kijk eens naar het gedrag van de deelnemers onmiddellijk na de race. Herken je de verschillende houdingen die ik in deze post heb benoemd? Begrijp je wat voor voordeel de winnares had ten opzichte van de andere deelnemers?
Bekijk het filmpje van de wedstrijd hordelopen op YouTube
Veel succes plezier met trainen!
Deze tekst geeft heel goed weer wat ik de afgelopen jaren met mezelf heb gedaan. Door zeer streng en hard te zijn voor mezelf heb ik zeer negatieve gedachten ontwikkeld over mezelf en dat heeft er uiteindelijk toe geleid dat ik een angst- en paniekstoornis ontwikkelde. Het uitte zich vooral in de angst om te falen of om het niet aan te kunnen en continue het gevoel hebben dat je niets waard bent. Nu, na 9 maanden behandeling bij de GGZ gaat het gelukkig een stuk beter en heb ik geleerd dat door je aandacht naar buiten te richten en te zien wat er werkelijk om je heen gebeurd dat niemand perfect is en dat fouten maken ons juist sterker maakt.
Ademhalings- en ontspanningsoefeningen hebben mij enorm geholpen hierbij en hebben mij ook bewezen dat als je ontspannen bent en te werk gaat dat je meer voor elkaar kunt krijgen.
Het principe van de Kooi van Faraday heeft mij weer een stukje extra informatie gegeven om mijn angst- en paniekstoornis beter onder controle te krijgen.
Bedankt voor dit mooie voorbeeld!
Wow, wat een mooi verhaal, en wat dapper dat je dat hier durft te vertellen. Er zijn zoveel mensen die met dit probleem kampen – vaak zie ik het gewoon al als ik iemand voor het eerst ontmoet. Extra mooi dus als iemand deze ervaring deelt en anderen laat zien – je bent niet alleen!
Het lijkt vaak ook zo’n logische oplossing om hard te zijn voor je zelf; het voelt dapper en sterk en soms werkt het een tijdje.
Het erge is dat andere mensen ook vaak hard zijn tegen mensen die al hard tegen zichzelf zijn. “Kom op”, “Gewoon doorzetten”, “Gewoon sterk zijn” hoor je dan vaak.
Terwijl wat mensen nodig hebben, dat is iemand die zegt, “Wat jij meemaakt, moet wel erg zwaar voor je zijn. Wat knap, zoals jij je leven leeft. Maar je bent een goed mens. Je mag wel wat liever voor jezelf zijn.”
Mijn lessen zijn vooral praktisch – ik ben zelf geen psycholoog – maar ik probeer wel met deze gedachte les te geven, en daarmee hoop ik iedereen de mogelijkheid te kunnen bieden te genieten van mijn lessen zoals de athlete in het filmpje geniet van haar wedstrijd. En dat is het mooie. Mild zijn voor jezelf, voor jezelf zorgen, van het leven genieten – dat alles is ook onderdeel van zelfverdediging.
Hartelijk dank voor je reactie en veel plezier met de ontspannenheid!